Pył, czyli małe drobiny unoszące się w powietrzu to z pozoru niewielkie zagrożenie dla ludzkiego zdrowia i życia. Jednak w większych ilościach oraz w przestrzeniach zamkniętych potrafią stanowić ogromne niebezpieczeństwo. Do organizmu ludzkiego dostają się w najłatwiejszy z możliwych sposobów – przez drogi oddechowe. Wystarczy pracować w miejscu, gdzie styczność z nim jest na porządku dziennym, a problemy ze zdrowiem są prawie gwarantowane. Nie oznacza to jednak, że nie ma wyjścia z tej sytuacji. Istnieje kilka sposobów na zapewnienie odpowiednich, czyli przede wszystkim bezpiecznych warunków pracy. W walce ze szkodliwym pyłem pomoże stosowanie się do zasad, dobre zabezpieczenie, a także wentylacja i instalacje odpylające. Wszystkie przydatne informacje na temat zapylenia w miejscu pracy oraz sposobów, jak sobie z nim radzić znajdziesz w poniższym artykule.
Pyły – czym są i jak można je sklasyfikować?
W tym miejscu należy się przyjrzeć konkretnym definicją i rodzajom pyłów. Wszystko po to, aby zrozumieć, które z nich mogą być toksyczne, a tym samym niebezpieczne dla ludzkiego organizmu. Pyły to cząsteczki, które powstają w procesie spalania, ścierania lub kruszenia się innych substancji. Dzięki zmieszaniu się z powietrzem atmosferycznym są w stanie utrzymywać się w nim przez stosunkowo długi czas. Każdy z poszczególnych pyłów można sklasyfikować, co ułatwia zrozumienie, jaki wpływ mogą mieć na człowieka oraz jego otoczenie, a dzięki temu zastosować konkretne rozwiązania w celu ich zwalczenia lub ograniczenia ich szkodliwości.
Pierwszą kategorię stanowią pyły toksyczne, czyli takie, które są niezwykle niebezpieczne dla zdrowia i życia człowieka. Następnie można wyróżnić nanomateriały, które są mikrocząsteczkami, bardzo łatwo wchłaniają się przez skórę i płuca, dostając się do krwiobiegu. Kolejna grupa pyłów, to substancje drażniące. Są one niebezpieczne dla zdrowia, ale jedynie w dużych ilościach i w skondensowanej formie. Ostatnia kategoria to pyły łatwopalne. Jak sama nazwa wskazuje, są to cząsteczki, które bardzo łatwo i szybko się zapalają, niejednokrotnie prowadząc do wybuchów lub pożarów. Zapylenie w środowisku pracy, czyli stopień szkodliwości i dopuszczalne zapylenie w miejscu pracy.
Szkodliwość pyłów, a dokładniej zapylenia w pracy, jest uzależniona przede wszystkim od kilku czynników, wśród których można wyróżnić: rodzaj substancji powodujących zapylenie, stężenie pyłów w powietrzu, wielkości cząsteczek wchodzących w skład pyłu, ilości czasu, podczas którego dane osoby są narażone na zapylenia oraz kondycja i warunki zdrowotne osób przebywających w zapylonym środowisku.
W większości przypadków, na niekorzystne działanie pyłów, narażone są płuca i układ oddechowy, jednak ze względu na pojawiające się coraz to nowsze substancje, odnotowuje się także przypadki wchłaniania się pyłów przez skórę i gruczoły łojowe. Najwyższe dopuszczalne zapylenie w miejscu pracy, określone przez dobowy i tygodniowy czas pracy, nie może spowodować negatywnych zmian w stanie zdrowia pracowników, a także ich przyszłych pokoleń.
Zapylenie na stanowisku pracy – jak go uniknąć?
Na ograniczenie lub wyeliminowanie zapylenia w zakładzie pracy istnieje wiele sposobów. Oczywiście do najpopularniejszych należy odzież ochronna i maseczki, jednak w wielu sytuacjach używa się też specjalistycznego sprzętu i konkretnych zasad postępowania. Aby uniknąć zapylenia, w wielu zakładach pracy automatyzuje się procesy produkcyjne. W ten sposób, podczas pracy maszyn, które wytwarzają pył lub inne szkodliwe substancje, człowiek nie będzie narażony na ich działanie i uniknie poważnych konsekwencji zdrowotnych. Dodatkowo bardzo pomocne mogą okazać się instalacje zapobiegające rozprzestrzenianiu się pyłów, czy odpowiednie systemy napowietrzająco-wentylujące, które zmniejszają poziom zapylenia. W pracy wielu sprzętów produkujących pył nie obędzie się również bez specjalistycznych filtrów zatrzymujących różne cząsteczki. Oprócz tego wszystkiego niezwykle przydatne będzie także regularne sprzątanie miejsca pracy, korzystanie ze specjalnych odkurzaczy do pyłu i wykonywanie badań lekarskich wśród pracowników pracujących w warunkach pracy, w których narażeni są na szkodliwy pył.